;
Tại sao tất cả người xuất gia Phật giáo đều lấy họ Thích?
Quý vị có thể nghĩ rằng tôi ngớ ngẩn hoặc có vấn đề về thần kinh thì mới đặt ra câu hỏi này. Bởi lời giải quá dễ. Đến một đứa con
nít không biết đến Phật Pháp cũng biết rằng quý Hòa thượng, Thượng tọa, Đại đức, Tăng, Ni có họ Thích. Bởi họ Thích là họ của cha của chúng ta – Phật Thích Ca Mâu Ni. Đó là niềm vinh dự, là trách nhiệm và là tấm lòng tự nguyện của quý thầy quý sư cô xuất sỹ.
Tuy nhiên họ Thích của quý Thầy được ghi ở đâu. Phải chăng chỉ nằm ở điệp thọ giới. Phải chăng đó chỉ là họ tên thường gọi. Và chẳng có giá trị pháp lý gì cả.
Tôi đặt ra câu hỏi này vì có 1 vài lần đi nước ngoài cùng các quý thầy, quý sư cô. Tại sân bay tôi thường đứng ra làm thủ tục check in, gửi hành lý và nhận thẻ lên máy bay. Nói thật rằng lần đầu tiên tôi bị bất ngờ vì nhờ chuyến đi này tôi mới biết tên khai sinh, tên đời của quý thầy, quý sư cô.
Tự nhiên tôi lại tự hỏi: khi các nước mời quý thầy quý sư cô đi hội thảo, hội nghị, khóa tu, không biết trên giấy mời họ ghi pháp danh hay tên đời. Bởi theo đúng thông lệ nhà Phật sẽ mời quý Hòa thượng Thích Thanh A hay Thích Thái B. Tuy nhiên khi làm visa thì thế nào, nếu trong hộ chiếu lại ghi tên đời. Hay là giấy mời từ Mỹ, Pháp, Úc, Nhật vừa ghi pháp danh vừa ghi tên đời.
Hộ chiếu của quý thầy dùng tên đời thì tôi suy ra quý thầy cũng dùng chứng minh nhân dân tên đời. Tôi đang suy nghĩ, có bao nhiêu quý thầy quý sư cô dùng hộ chiếu và chứng minh nhân dân mang họ Thích. Bởi theo tôi dùng các giấy tờ tùy thân phải dùng họ Thích mới đúng.
Theo tôi được biết, luật pháp Việt Nam (và cả thế giới này) cho phép đổi tên, thay họ. Vậy thì, sau khi quý Thầy xuất gia, hay ít nhất là từ khi thọ giới Tỳ kheo, Tỳ kheo ni, nên chăng làm thủ tục chuyển họ sang họ Thích. Tôi nghĩ rằng luật pháp và nhà nước Việt Nam ủng hộ.
Tôi nghĩ rằng quý thầy, quý sư cô cần và nên chính thức mang họ Thích trên cả 2 phương diện: tên gọi hàng ngày và các loại giấy tờ pháp lý chứng minh thân nhân của mình. Mình là con Phật không lý gì không muốn mang họ cha. Mình đã xuất gia, cả đời nguyện sống cuộc đời tỉnh thức, cuộc đời tu hành và phụng sự, không có lý do gì không mang họ Thích.
Khi quý thầy mang họ Thích trên mọi giấy tờ còn có một lợi thế rất tốt cho Giáo hội Phật giáo Việt Nam rằng đi đâu quý thầy cũng cần ứng xử và thể hiện như một người tu. Không thể có chuyện ban ngày mặc áo cà sa, ban đêm mặc quần bò áo phông đi chơi như người đời nữa. Có các loại giấy tờ tùy thân cũng giúp chính quý thầy tự bảo vệ mình, tự nhắc mình và được pháp luật bảo vệ khi cần thiết. Đây cũng là 1 cách để chống sư giả.
Chuyện cái chứng minh nhân dân hay cuốn hộ chiếu của quý thầy là chuyện rất nhỏ, không ai để ý, chẳng ai bàn đến nhưng theo tôi lại là chuỵện lớn. Nếu chúng ta suy nghĩ thấu đáo và tính đến những ích lợi của chứng minh nhân dân và hộ chiếu mang tên họ Thích thì sẽ có những thay đổi lớn trong Phật giáo nước nhà.
Tôi tự hỏi, có những quý thầy quý sư cô nào đang có những loại giấy tờ tùy thân của mình mang họ Thích. Hay không có ai. Tôi tự hỏi, hay suy nghĩ của mình ngớ ngẩn thật. Xin thành tâm sám hối.
TS Nguyễn Mạnh Hùng