;
I.- NGƯỜI VỢ: Khuyên bảo phụ nữ về vai trò của họ trong đời sống lứa đôi, đức Phật cho biết sự thật là an lạc và hòa thuận trong gia đình phần lớn là ở nơi người phụ nữ. Lời khuyên của Ngài rất thực tế và khả thi, khi Ngài giải thích một số các điểm đặc biệt mà người phụ nữ nên làm hay không nên làm. Vào nhiều dịp đức Phật khuyên rằng một người vợ nên:
- Không nuôi dưỡng tư tưởng tội lỗi đối với người
chồng.
- Không độc ác, thô bạo hay lấn áp.
- Không hoang phí, phải cần kiệm và sống trong khả
năng kinh tế của mình.
- Giữ gìn tài sản và tiết kiệm tiền bạc do người
chồng nhọc nhằn kiếm được.
- Luôn luôn có ý tứ và đoan trang.
- Chung thủy và không có tư tưởng ngoại tình.
- Thận trọng trong lời nói và lễ độ trong hành
động.
- Tử tế, cần cù và siêng năng.
- Quan tâm và thương chồng.
- Phải nhũn nhặn và tỏ vẻ tôn kính.
- Ðiềm tĩnh, dịu dàng và hiểu biết.
- Không những phục vụ chồng như một người vợ mà là
một người bạn, một người cố vấn lúc cần thiết.
Theo lời Phật dạy, trong hôn nhân, người chồng mong
ước người vợ có những đức tính sau:
Tình yêu: Một tình yêu sâu sắc, chân thành, chung
thủy là tỏ bày cảm xúc tự nhiên về mong ước và tự làm bổn phận mà người chồng
mong mỏi nơi người vợ. Thực vậy, đó là cơ sở của mối quan hệ qua lại mật thiết
lâu dài và là những phương tiện sanh con đẻ cái mà vợ chồng thương yêu, trìu
mến chúng khi còn sống. Nơi đây tình yêu không chỉ giới hạn vào sự gắn bó do
luyến chấp (prema) mà đó là đức tính mong muốn hạnh phúc cho người chồng.nguoiphattu.com
Ân Cần: Bao giờ cũng chăm chú, lưu tâm, chuyên cần
cũng như quan tâm không ngăn ngại tới nhu cầu của người chồng.
Bổn phận trong gia đình: Ngoài bổn phận chu toàn
nhiệm vụ và trách nhiệm trong gia đình, người vợ cũng phải trân trọng gia đình
thân quyến bên chồng, coi gia đình bên chồng cũng như gia đình của chính cha mẹ
mình.
Chung thủy: Trung thành và quyết tâm kết hợp với sự
trong trắng của người vợ. Điều nay cũng bao hàm lòng tin cẩn và người vợ luôn
luôn tận tâm với người chồng.
Săn sóc con cái: Tình mẫu tử là nền móng của tất cả
tình yêu trên thế giới. Là một người mẹ tận tâm, người vợ do bản năng làm mẹ,
không nề nguy hiểm để bảo vệ đứa con duy nhất của mình.
Cần Kiệm: Được giao trọng trách quản lý gia đình,
người vợ phải xem việc tiêu pha trong gia đình để bảo vệ ngân quỹ gia đình do
người chồng kiếm được. Để làm tròn nhiệm vụ này, người vợ phải tiết kiệm chi
tiêu và thực hành cần kiệm, thậm chí đến mức tần tiện.
Chuẩn bị bữa ăn: Là người chủ trong gia đình, bổn
phận người vợ là phải sửa soạn thức ăn bổ dưỡng cho gia đình. Bữa cơm hàng ngày
trong gia đình rất quan trọng vì nó phát triển thiện chí và tình đoàn kết.
Làm cho người chồng bình tĩnh khi nóng giận: Khi
người chồng trở về gia đình trong tình trạng bị khích động, người vợ phải biết
tỏ ra dịu dàng để đem an lạc, an ủi cho người chồng. Điều này sẽ làm dịu tình
thế.
Ngọt ngào trong mọi thứ: Ngoài việc chứng tỏ cảm
nghĩ thân ái, dịu dàng của mình, người vợ nên có một tính tình duyên dáng, lúc
nào cũng vui tươi, hớn hở và dễ thương.
II.- NGƯỜI CHỒNG: Để trả lời môt bà nội trợ là
người chồng phải chăm sóc vợ như thế nào, đức Phật dạy là người chồng bao giờ
cũng phải quý mến và tôn trọng người vợ, phải chung thủy, cho vợ đủ quyền hành
để lo việc nhà, sắm cho vợ đồ nữ trang ưa thích. Lời dạy của Đức Phật đã trên
25 thế kỷ vẫn đứng vững và có giá trị đến ngày nay.
Qua nhiều thế kỷ, người đàn ông chi phối xã hội, đã
làm sống mãi huyền thoại phái nam cao hơn phái nữ, nhưng đức Phật đã làm một sự
thay đổi khác thường và đã nâng cao địa vị phụ nữ bằng một đề nghị đơn giản là
người chồng phải quý mến và kính trọng người vợ. Điều nhận xét trên đây có thể
là bình thường ngày nay, nhưng chúng ta xét lời dạy này nói đến tại Ấn Độ 2500
năm qua, thì quả là cách mạng! Người chồng phải chung thủy với người vợ có
nghĩa là người chồng phải làm tròn bổn phận đối với vợ để giữ gìn tín nhiệm cho
đúng với tình nghĩa vợ chồng.nguoiphattu.com
Người chồng phải đi kiếm tiền nên thường phải xa
nhà, vì vậy người chồng phải giao việc nội trợ cho người vợ, người vợ được coi
như người quản gia, quản lý tài sản như một nhà hành chánh - kinh tế của gia
đình.
Tặng các đồ nữ trang thích hợp cho người vợ tượng
trưng tình yêu, sự chăm sóc và sự cảm kích của người chồng đối với vợ. Việc
tượng trưng này đã thực hành từ hồi xa xưa trong các cộng đồng Phật giáo. Bất
hạnh thay, điều tốt đẹp này đang tàn lụi vì ảnh hưởng của lối sống hiện đại.
Người vợ mong mỏi nơi người chồng:
Dịu dàng: Lịch thiệp và tôn trọng vợ trong vấn đề
khi chăm lo những nhu cầu cần thiết của người vợ.
Lịch sự: Lễ dộ, sốt sắng, lịch sự và nhũn nhặn
trong những cuộc bàn luận và tham khảo với vợ.
Thân mật: Luôn luôn vui vẻ, thân mật, cởi mở, hòa
nhã với vợ trước mặt các bè bạn và khách đến thăm.
An toàn: Mục đích chính của người vợ tìm trong hôn
nhân là sự an ninh do người chồng đem lại.
Trong phương diện này, người chồng được mong mỏi là
một tháp canh kiên cố có thể đứng vững trước bất cứ hình thái đe dọa từ bên
ngoài vào gia đình, luôn luôn cung cấp cho gia đình đầy đủ sự che chở và an
ninh bất cứ lúc nào.
Công bằng: Là người chồng có trách nhiệm phải biết
tha thứ, từ bi và khoan dung cũng như phải nhân từ với những nguyên nhân chính
đáng cần được sự giúp đỡ của mình. Là người cha, phải công bằng và biết suy xét
về những đòi hỏi của đứa con khôn lớn.
Chung thủy: Là người chồng hiểu biết, phải chung
thủy tuyệt đối với vợ, và bênh vực vợ dù khó khăn đến mấy trong bất cứ hoàn
cảnh trái ngược mà gia đình gặp phải.
Người chồng luôn giữ vững nguyên tắc, là người mà
người vợ tin tưởng hoàn toàn, nương tựa để đối phó với bất cứ biến chuyển gì
xẩy ra cho gia đình.
Thành thật: Là người chồng trách nhiệm tính nết
phải ngay thẳng,thành thật với vợ trong tất cả mọi vấn đề ảnh hưởng con cái.
Người chồng không nên che đậy bất cứ bí mật nào đối với vợ vì việc này cuối
cùng sẽ xói mòn lòng tín nhiệm và tin tưởng của người vợ vào chồng.nguoiphattu.com
Người bạn đường tốt: Người chồng nên có một cá tính
nhã nhặn để có thể hòa đồng với mọi tầng lớp xã hội. Người chồng nên có kiến
thức để có thể đàm luận ở mọi trình độ xã hội, có thể giúp đỡ bất cứ ai cần đến
mình giúp. Người chồng cũng nên có tính khôi hài để làm vui người nghe khi
những người này muốn có bạn; và
Sự ủng hộ tinh thần: Là người chồng trách nhiệm,
phải vững vàng đứng bên cạnh vợ cho đến lúc cuối cùng để đối phó với bất cứ
tình huống nào xẩy ra cho người vợ, ủng hộ tinh thần người vợ cần đến sự can
đảm để vượt qua tình trạng khó khăn.
Thích Tâm Quang (Dịch)