;
Một chiếc xe đạp dừng lại, cậu bé khoảng mười bốn tuổi xuống xe dẫn bộ qua khỏi nơi Ðức Phật ngồi. Khi em vừa định lên xe đi tiếp thì tôi từ một gốc cây bông sứ cạnh đó bước ra đón đường hỏi chuyện.
- Em đi đâu về tối vậy?
Hơi ngạc nhiên trước sự xuất hiện đột ngột của tôi, em lúng túng đáp:
- Thưa... Thưa thầy, con đi mua thuốc cho má con.
- Má em bệnh gì vậy?
- Dạ, má con bị cảm sốt.
Biết em đang vội về nên tôi vào đề ngay:
- Thường thường vào ban đêm những người qua lại nơi đây đều chạy xe luôn. Lâu nay tôi để ý chỉ có một mình em là xuống xe. Nhất là hôm nay, trong khi má đau cần thuốc gấp như vậy, tại sao em không chạy luôn mà lại xuống xe dẫn bộ?
- Dạ, thưa thầy tại vì con làm theo đúng tấm bảng này.
Tôi mỉm cười nói:
- Biết rồi cậu bé ơi! Nhưng nhiều người nói ban đêm Phật ngủ. Còn chúng Tăng trong chùa thì đi nghỉ cả rồi, có ai thấy đâu mà sợ la rầy.
- Dạ, thưa thầy, má con nói là người ta có quỷ thần hai vai chứng giám. Ban ngày hay ban đêm gì cũng vậy, nếu mình làm sai quỷ thần đều ghi chép đầy đủ. Mình có dối người khác được chứ không dối quỷ thần hai vai của mình được đâu thầy.
- Vậy hả? Thế là em vì sợ quỷ thần hai vai ghi chép nên không dám làm sai lời tấm bảng này phải không?
Cậu bé gật đầu dạ rồi vội vã cáo từ và lên xe.
Do không ý thức nơi tôn nghiêm, một số người qua lại trong khuôn viên chùa, trước tượng Phật, cứ phóng xe tự nhiên. Hơn ba tháng nay chùa đã cho dựng tấm bảng cấm ấy để nhắc nhở. Sự xuất hiện của tấm bảng đã giúp họ biết lễ độ khi đi ngang qua nơi thờ phụng và nếu ai cố tình vi phạm sẽ bị chúng Tăng nhắc nhở. Thế nhưng công hiệu của tấm bảng chỉ được một vài tuần đầu. Dần dần, mỗi lần chạy xe ngang qua họ đều ghé mắt vào chùa quan sát coi có ai để ý gì không, nếu có thì chấp hành tốt xuống xe dẫn bộ, còn không thì tiếp tục hành trình trên con ngựa sắt. Dường như họ chỉ sợ người trong chùa thấy chứ không tôn trọng tấm bảng cấm. Cũng giống như đến ngã tư đường người ta không nhìn đèn đỏ mà cứ nhìn xem có anh công an không! Ðã chạy vào đường ngược chiều không sợ nguy hiểm về tai nạn xe cộ mà lại sợ cảnh sát giao thông! Hình như phần đông người ta chỉ sống bằng hình thức bên ngoài nhiều hơn là sống thực với lòng mình. Họ không tin sợ ở chính mình mà chỉ sợ những thứ bên ngoài mình. Và oái oăm thay, những điều bất hạnh xảy ra nơi cuộc đời này lại bắt nguồn từ những người không biết tin sợ chính mình. Một khi người ta tự dối mình thì cũng sẽ dối được với cha mẹ ở nhà, lừa gạt thầy bạn ở trường và gian trá với quần chúng ngoài xã hội. Nếu một lỗ mọt trong con đê không được lấp kín kịp thời, thì chẳng bao lâu nước sẽ phá vỡ cả bờ đất lớn.
Khi tinh thần tự giác còn quá thấp, trình độ giáo dục còn hạn chế, khi mà người ta chưa sống thật với lòng mình ở mọi hoàn cảnh thì sự hiện diện của Pháp luật và Công an vẫn còn cần thiết để hạn chế tội
lỗi. Và nếu trình độ khoa học chưa đủ khả năng giáo dục con người sống chân thật với chính mình, thì quỷ thần hai vai cũng vẫn còn tác dụng giúp cho một đứa trẻ chân chất nơi miền quê biết xuống xe dẫn bộ khi đi qua bảng cấm lúc vắng người.