Phần diễn nghĩa câu hai trong bài pháp cú 1

nguoiphattu.com Mano tiếng Phạn viết cũng như tiếng Pali,viết theo mẫu Devanāgarī: मनोManasghép từ chữman và as. Manas viết theo mẫu Devanāgarī: मनस्, thân từ thuộc trung tính và có những nghĩa được biết như sau:Tâm trí, tinh thần, sức mạnh của sự chú ý, trí tuệ, khuynh hướng bản năng, ý kiến, ý định, hương vị.

 Manoseṭṭhā manomayā

Manoseṭṭhā là chủ cách số nhiều, nó được ghép từ chữMano+seṭṭhā

Mano là biến thể của nhóm thân Manas, Masc và có nghĩa là Ý. Theo Buddhadatta, nhà biên soạn tự điển Pali, người Tích Lan, "Mana" tượng trưng cho đặc tính chủ trương của Tâm (Citta). Trong khi đó, thức (Viññàna) biểu hiện cho sự chứa đựng cái biết của việc làm do tâm vọng động. Còn các nhà cổ ngữ học, thì các chữ Citta, Viññàna, và Mana là: Tâm, Tâm thức, tâm linh, thức tánh, tinh thần.

Mano tiếng Phạn viết cũng như tiếng Pali,viết theo mẫu Devanāgarī: मनोManasghép từ chữman và as. Manas viết theo mẫu Devanāgarī: मनस्, thân từ thuộc trung tính và có những nghĩa được biết như sau:Tâm trí, tinh thần, sức mạnh của sự chú ý, trí tuệ, khuynh hướng bản năng, ý kiến, ý định, hương vị.

Gốc động từ √ मन्man, thuộc nhóm 4, và có những nghĩa được biết như sau: Suy nghĩ, đánh giá, phán xét, tin rằng, tự hình dung, giả sử như, xem xét, giữ lấy, để ước tính cao, đánh giá cao, vinh danh…

Thân từ॰अस्-as là hình thể của những số ít, thuộc trung tính.

Seṭṭhā là tĩnh từ giống đực và nó có những nghĩa như sau: Tốt nhất, tuyệt vời, quan trọng nhất,bực nhứt, đứng đầu, hạng nhứt, nhô ra trước hết,ở đàng trước, tiền tuyến. Phạn ngữ: śreṣṭha, có gốc với chữ śrī श्री(thân từ thuộc giống cái và có những nghĩa như sau: May mắn, thịnh vượng, giàu có, hạnh phúc, Làm đẹp), śreṣṭhaviết theo mẫu Devanāgarī: श्रेष्ठ.

Manomayālà biến thể của manomaya-, Manomayā là chủ cách số nhiều, nó được ghép từ chữMano+mayāvà có những nghĩa được biết như sau: Tạo ra bởi ý, làm do ý, gây ra do ý.

Mayālà tĩnh từ thuộc giống đực và có những nghĩa được biết như sau: Làm, tạo, gây ra bởi, Phạn ngữ: Mayā, viết theo mẫu Devanāgarī: मया.

Phần cấu trúc của câu:

Ccsn Ccsn

Mano+seṭṭhā mano+mayā

| | | |
Dtt Ttt Dtt Ttt

Ý Việt nguyên mẩu:
Mano seṭṭhā mano mayā
Ý đứng đầu Ý tạo ra bởi
Ý thanh của Việt :
Ý đứng đầu tạo tác.
Còn tiếp
Xin vui lòng đón xem những phần kế tiếp.
Kính bút
Web site chính của TS Huệ Dân đang thực hiện: xuviet.net