Trước ngày Phật đản, chúng tôi được chị Hải Âu mời đến nhà. Chúng tôi (nhất là mấy cô đồng nghiệp) luôn luôn thích đến đây. Ngày trước, tôi cứ nghĩ các bạn ấy muốn đến chơi bởi được chị Hải Âu chiều chuộng: nhà có đủ món ngon, sạch, tươi thậm chí là cao cấp. Bởi chủ nhà dễ tính, chiều khách, sống yêu đời. Bởi không khí của ngôi nhà nhỏ rất thoáng đãng, dễ chịu. Bởi được ngắm nhiều thức, đọc nhiều sách ở đây…Tuy nhiên lần này tôi mới phát hiện ra thêm rằng không chỉ có vậy.
Đến trước cửa nhà tự nhiên nhìn xuống đất thấy rải rác thóc hạt và cả trấu nữa. Tôi tự nhủ trong đầu “ở thành phố, ai mua thóc làm gì mà để vãi ra đây”.
Chúng tôi hàn huyên đủ chuyện trên trời dưới biển. Nhưng rất lạ rằng mỗi lần tôi và chị Hải Âu ngồi vào bàn thế nào cũng tôi cũng nói về đạo Phật về Phật Pháp. Tôi học được rất nhiều từ chị. Cứ tưởng chị ấy là nhà báo không quan tâm lắm đến món này, ai ngờ hiểu biết và những gì chị đọc, chị học, chị trải nghiệm nhiều lần làm tôi bất ngờ. Tuy nhiên cũng phải công nhận rằng có nhiều điểm chúng không nhất trí với nhau. Tôi thì cho rằng chị Hải Âu nhìn một số vấn đề hơi tiêu cực. Chị Hải Âu thì cho rằng tôi không đi sâu vào cuộc sống thật. Tất cả cùng cười và luôn cười rất thư giãn.
Ngồi trong nhà Hải Âu thường xuyên được ngắm chim. Chim ở đây nhiều lắm. Nhà chị Hải Âu thiết kế tầng 2 rất thoáng làm tôi có cảm giác mình đang được sống trong thiên nhiên. Xung quanh là cây, hoa, trái, chim,… Nhiều lắm. Sống động lắm. Quá lạ lùng khi đất Hà Nội rất đắt mà ngôi nhà của Hải Âu cũng nhỏ chứ có rộng gì đâu, vậy mà nơi đây như 1 công viên. Nói thật rằng tôi rất khâm phục kiến trúc sư thiết kế ngôi nhà này.
Trước khi đến thăm Hải Âu, tôi đọc 1 chương duy nhất “Thực dưỡng và ước mơ bay xa” của cuốn sách “Mẹ Việt dạy con bước cùng toàn cầu”. Trong chương này nói nhiều về thực dưỡng, về cách ăn đủ, ăn đúng, về các múi giờ trong 24 tiếng đồng hồ mỗi ngày. Tuy nhiên tôi thích thú nhất câu chuyện bé Minh Khuê tuyên bố xanh rờn rằng cháu không muốn về quê chơi. Nhiều người khi đó đã vội vã kết luận rằng bà mẹ không biết cách dạy con để con thiếu kết nối với đời sống dân dã.
Nhưng sau khi tìm hiểu thì nguyên nhân bé Minh Khuê không muốn về quê chơi bởi “Con vừa âu yếm và vui đùa với mấy em vịt nâu thì lúc sau nó đã thành thức ăn trên bàn của mọi người rồi”. Lúc đó bé Minh Khuê mới 5 tuổi. Câu trả lời của bé làm người lớn sững sờ và giật mình.
Câu chuyện này của chị Hải Âu và bé Minh Khuê làm tôi nhớ lại bài viết của mình với nhan đề “Ăn thịt bạn ngon lành” khi cả gia đình giết thịt chó - người bạn thân thiết của các cháu nhỏ. Họ cụng ly uống rượu liên hoan vui mừng và sung sướng. Trong khí đó lũ trẻ chết điếng người vì bạn chúng bị giết thịt.
Chị Hải Âu tâm sự rằng, nếu chúng ta phơi bày việc sát sinh hàng ngày bằng sự vô cảm với những sinh linh khác, một cách âm thầm, chúng ta đang tích tụ trong tâm hồn trẻ thơ sự vô cảm và thái độ nhẫn tâm, coi thường mạng sống khác. Làm như vậy chúng ta gieo độc tố vào tâm hồn trẻ.
Chị Hải Âu nói với chúng tôi và bạn đọc rằng, nếu đứa trẻ coi con cún, con mèo, con vịt là bạn bè thân thiết của nó – nó sẽ học được bài học gì đẹp đẽ về tình bạn, về lòng nhân ái nếu chúng ta giết những người bạn ấy của nó?
Cá nhân tôi nhớ những câu từ của chị Hải Âu rằng khi nghệ thuật ẩm thực tình diễn qua những trò ăn tươi giết sống những con vật đang là thói quen và thậm chí còn được quảng bá nhằm gây ấn tượng và khoái cảm ăn uống thì chúng ta cần suy ngẫm. Quả thật rằng tôi đã suy ngẫm rất nhiều. Vừa ngẫm vừa suy. Làm sao bây giờ? Có cách nào chấm dứt hay ít ra là giảm bớt những cảnh này hay không!
Quay lại ngôi nhà nhiều chim, lắm cây của Hải Âu, cá nhân tôi phát hiện ra cách nuôi chim của chị ấy. Chị Hải Âu mua thóc về cho chim. Hàng ngày chị rắc thóc mời chim về ăn. Chị Làm tổ cho chim ở, làm cành cho chim đứng chơi. Bạn khó tin nhưng chị Hải Âu rất hay nói chuyện với chim, chơi với chim. Và cứ thế chim kéo đến nhà Hải Âu đông lắm. Bằng chứng là lần nào đến chơi tôi cũng được ngắm chim.
Người ta mua chim về và nhốt trong lồng. Ngày xưa tôi cũng thế. Có lúc tôi đã có đến hơn chục lồng chim. Nhưng thật nguy hiểm nếu ta quên không cho ăn hoặc quên không thêm nước uống. Với cách nuôi chim này tôi đã giết hại ít nhất hơn chục chú chim rất đẹp và dễ thương một cách vô tình.
Chim nhà chị Hải Âu không nhót trong lồng. Nhà của chim phải là bầu trời. Nơi ngủ của chim phải là trong tổ. Chim phải được tự do bay nhảy. Có vậy tiếng hót mới hay, mới dễ thương, mới thân thiện. Chim nhà chị Hải Âu nhiều nhưng rất hiền và đẹp. Nguyên nhân là chim được tự do mà lại được bạn Hải Âu chăm sóc, yêu thương.
Chị Hải Âu kể rằng chim thông minh lắm. Khi chị vui chim cũng hiểu. Khi chị giận, thậm chí 1 ánh mắt khó chịu cũng đủ để chim nhận ra. Chơi với chim là cả một nghệ thuật. Làm sao để chim gần gũi với mình, chơi với mình, trong khi chim hiểu rằng ngoài kia thợ săn đầy rẫy. Và chim thừa hiểu rằng nếu không biết chọn người mà chơi rất có thể lát sau mình biến thành món đặc sản cho những kẻ hám của lạ, thích sành điệu và chứng tỏ cái tôi của mình.
Chim nhà chị Hải Âu đủ loại. To có nhỏ có. Màu xám có, màu đen có, màu vàng nhạt cũng có. Chim ở trên cây cũng có mà dưới đất cũng nhiều. Chim tràn vào cả nhà, chơi với nắng và những chậu hoa, chậu cây. Nói thật rằng tôi đã không ít lần ngồi giao lưu với các chú chim này qua những suy nghĩ trong đầu và những cử chỉ mà chủ nhà không biết.
May mắn thay, nhà chị Hải Âu có 1 cây mít và 1 cây bưởi ngay trước mảnh sân to bằng 2 cái chiếu. Mít cho nhiều dương khí. Bưởi cho ra hoa thơm quyến rũ. Có lẽ đây cũng là thêm nguyên nhân nữa để chị Hải Âu mời chim đến dễ hơn và yêu chim thêm hơn.
Cuộc sống thật là khi chúng tôi ngồi nói chuyện với nhau, uống trà với nhau. Cuộc sống nhẹ nhàng là khi chúng tôi ngồi ăn mấy miếng trái cây, thưởng thức miếng pho mát. Cuộc sống tình cảm và hạnh phúc là khi được pha mời 1 cốc hạt ngũ cốc đầy đủ chất dinh dưỡng và thưởng thức cùng nắng và gió, cùng chim và hoa. Tôi giật mình nhận ra rằng nếu cứ sống tự nhiên, thuận pháp thì thật không còn gì bằng.
Hôm nay ngày Phật Đản, một ngày linh thiêng của những người con Phật chúng ta. Ngoài xã hội đang bao vấn đề. Nào là cá chết trên biển miền trung, nào là ô nhiễm các dòng sông. Nào là cuộc sống còn khó khăn, nào là các bất công còn đầy rẫy. Tuy nhiên ngồi nhớ về chuyện chị Hải Âu nuôi chim tôi thấy rất bình an. Mấy chục năm từ trước đến nay tôi chỉ nghĩ, nếu như mỗi gia đình trồng 1 chậu cây thì thành phố này xanh đẹp lắm rồi. Tuy nhiên, từ bữa thầy trò chúng tôi thăm nhà chị Hải Âu tôi lại nghĩ, nếu mỗi người, mỗi gia đình biết yêu thương những con chim, cón bướm, nếu như ai ai cũng có tình yêu thương với đồng loại thì làm gì còn chiến tranh, giết chóc, tàn hại lẫn nhau. Tôi càng ngẫm càng thấyrõ rằng những ai yêu thiên nhiên, yêu môi trường, mến đồng loại luôn rất hiền lành, tốt bụng và đáng yêu.
Tôi chợt nghĩ đến Bát Chánh Đạo bao gồm Giới, Định, Tuệ. Chánh Kiến, Chánh Tư Duy thuộc Tuệ; Chánh Ngữ, Chánh Nghiệp, Chánh Mạng thuộc Giới; Chánh Tinh Tấn, Chánh Niệm, Chánh Định thuộc Định. Nếu chúng ta biết thực hành Bát Chánh Đạo mỗi ngày thì đời đẹp như một công viên.
Viết đến đây, tôi muốn đến tặng ngay cho chủ nhân Hải Âu của vườn chim gia đình cuốn sách về 37 phẩm trợ đạo. Tôi muốn chị ấy đọc thêm về Tứ Niệm Xứ, Tứ Chánh Cần, Tứ Như Ý Túc, Ngũ Căn, Ngũ Lực, Thất Giác Chi. Đây là những pháp triển khai giúp người tu học dễ thực hiện Bát Chánh Đạo. Nhưng chột nghĩ, có khi chị ấy đọc hết rồi. Thậm chí là đang định tặng sách này cho tôi cũng nên.
Ở đâu không có chánh thì tất nhiên là tà. Nếu ở đâu không có tà ắt sẽ có chính. Bát Chánh Đạo không phải độc quyền của riêng ai, không phải do đức Phật đặt ra. Đó là chân lý muôn đời mà Đức Phật đã tự chứng rồi chỉ ra cho mọi người, trong đó có chúng ta. Để thực hành. Chuyện chị Hải Âu nuôi chim, chăm chim, chơi với chim, có ngôi nhà đầy sách hay, tranh đẹp là cách thực hành Bát Chánh Đạo rất thiết thực. Bất cứ ai trong chúng ta sống với thân khẩu ý chân chánh thì đều có thế thấy ra Bát Chánh Đạo, có thể giác ngộ giải thoát ra khỏi phiền não khổ đau mà mình đã tự trói buộc chính minh.
Ngoài ban công nhà tôi thỉnh thoảng cũng có chim bay đến. Sớm nay tôi nhìn qua khe cửa thấy 2 chú chim rất đẹp. Mặc dù tôi chưa bao giờ làm tổ cho chim, chưa một lần mua thóc về cho chim ăn.
Tự nhiên tôi muốn nuôi bướm. Ngoài ban công. Không biết có khó hơn nuôi chim không. Có ai biết không ạ.
