Có những sự thật mà chỉ khi nào con người đủ lớn khôn và có hiểu biết chân chính nhờ biết nghiệm xét, tư duy mới hiểu được giá trị thật của nó. Cuộc đời không chỉ có màu hồng mà lúc nào bên cạnh nó vẫn có những màu đen đan xen lẫn nhau. Người có học thức cao thì càng khéo léo che giấu, bưng bít những sự thật không được trong sáng vì ai cũng thích được khen ngợi hơn là bị chê bai.
Một mình chúng ta không thể hiểu biết hết mọi lĩnh vực trong cuộc sống nên sự sống của mọi người cần phải nương nhờ lẫn nhau qua nhịp cầu tương quan, tương thân, tương trợ mật thiết không thể tách rời nhau. Vì tình thương yêu nhân loại bằng trái tim hiểu biết mà con người có thể đóng góp và hỗ trợ cho nhau về mọi phương diện giáo dục, kinh tế, chính trị và đời sống tâm linh.
Thế gian là một trường đời hỗn hợp mang nhiều sắc thái đa dạng, phức tạp, chúng ta không biết đối xử với nhau bằng con người tâm linh thì dễ dẫn đến oán giận, thù hằn vay trả không có ngày thôi dứt.
Điều quý giá và thiêng liêng, cao cả nhất mà các bậc hiền Thánh luôn quan tâm và lo lắng là mối quan hệ xã hội bằng tình người trong cuộc sống cùng với trái tim yêu thương có hiểu biết. Do chúng sinh tạo nghiệp bất đồng nên mọi người có hiểu biết và cách sống khác nhau tùy theo nghiệp huân tập.
Luật pháp do con người đặt ra tùy vào một số người nắm cán cân công lý nên con người có thể thay đổi và dễ dàng bẻ cong luật pháp nhờ những thế lực cầm quyền. Đối với luật nhân quả nghiệp báo thì không đơn giản như thế, chúng ta đừng bao giờ hy vọng qua mặt được nhân quả vì khi hội đủ nhân duyên dù trăm kiếp ngàn đời cũng không thể trốn thoát.
Dù ta đang ở địa vị cao nhất của loài người thì khi phước hết ắt họa ập đến mà phải gánh lấy hậu quả khổ đau do chính mình gây tạo. Chỉ khi nào ta thanh toán hết món nợ nhân quả chính mình đã gieo dù cố ý hay vô tình thì mới không còn bị ràng buộc bởi nghiệp quả.
Do đó, chúng ta hãy nên suy ngẫm, chiêm nghiệm, kiểm tra chặt chẽ từ ý nghĩ, lời nói cho đến hành động để không làm tổn hại đến muôn loài vật thì mới có thể chuyển hóa khổ đau hay buông xả dính mắc. Khi có được tấm lòng yêu thương chân thật ta sẽ cảm thấy ấm áp và bình yên, hạnh phúc; nhưng khi bị người ghét bỏ mình sẽ phải sống trong cô đơn, lo lắng và sợ hãi.
Cuộc đời này chúng ta sống là để yêu thương, an ủi, giúp đỡ, sẻ chia bằng tình người trong cuộc sống. Ta cho đi cái gì sẽ được nhận lại cái đó theo quy luật nhân nào quả nấy. Bởi thế, ta hãy luôn vui vẻ, hân hoan, phấn khởi với những gì mình đã cho đi bằng trái tim hiểu biết. Tất cả mọi người dù xuất gia hay tại gia cũng đều là đệ tử Phật, ai cũng đang hướng về cuộc hành trình tâm linh của chính mình để sống đời giác ngộ, giải thoát.
Vì vậy, chúng ta không nên đi theo con đường du lịch tâm linh của người thế gian bằng cách cầu khẩn, van xin mà không chịu gieo nhân tốt để gặt quả tốt và tu tập để chuyển hoá phiền não tham-sân-si thành vô lượng trí tuệ và từ bi.
Trên bước đường tu học hay trên cuộc hành trình trở về cội nguồn tâm linh Phật dạy nhiều phương pháp giúp chúng ta tiến tu tùy theo căn cơ, hoàn cảnh của mỗi người. Điều này thường được gọi là Ngũ thừa Phật giáo, hay Tam thừa Phật giáo, hoặc Nhất thừa Phật giáo.
Đây chính là những con đường tâm linh mà Đức Phật đã trải nghiệm mà đạt đến kết quả cao nhất. Là đệ tử Phật chắc chắn chúng ta cần đi theo con đường tâm linh này vì không có con đường nào khác dẫn chúng ta đến giải thoát sinh tử khổ đau.
Hoàn cảnh, sự sống của mỗi người không giống nhau vì chúng ta huân tập và gây tạo nghiệp báo bất đồng nên tùy theo nhân duyên thuận nghịch mà mỗi người chọn lựa pháp tu thích hợp. Nói cho dễ hiểu, trong xã hội nào cũng có hai hạng người là giàu và nghèo. Tuy có nhiều người nghèo nhưng cũng có mức độ chênh lệch khác nhau, những người giàu cũng có sự không đồng đều về tài sản vật chất sở hữu.
GIÀU HAY NGHÈO ĐỀU CÓ NỖI KHỔ RIÊNG
Hai giới giàu nghèo tuy có cuộc sống khác nhau, một bên có nhiều tiền bạc của cải, một bên thiếu thốn mọi bề; nhưng họ đều có chung một điều là sự khổ đau vì luôn bị sự giàu nghèo làm cho dính mắc. Thiếu thốn vật chất thì muốn có được đầy đủ, khi có rồi thì sợ hao hụt, mất mát nên bằng mọi cách cố gắng gìn giữ, do đó phát sinh tham lam, bỏn sẻn.
Những người giàu có ta đừng tưởng họ sung sướng, hạnh phúc. Có khi họ còn khổ sở hơn người nghèo bởi tiền bạc, của cải nhiều không mang lại cuộc sống an vui, hạnh phúc. Tâm người giàu luôn lo sợ bị mất mát của cải, vật chất họ đang có nên họ khổ. Cũng vậy, những người nghèo lại quá khó khăn nên cuộc sống luôn vất vả, nhọc nhằn mà không có một ngày no đủ. Chính vì vậy, nỗi khổ, niềm đau đối với họ là lẽ đương nhiên.
Trong hai hạng người giàu và nghèo thuộc giới cư sĩ tại gia chúng ta vẫn nhìn thấy nhiều gương người tốt, việc tốt với tinh thần dấn thân, đóng góp, phục vụ vì lợi ích cộng đồng xã hội. Họ có thể làm vua, làm thủ tướng, làm giám đốc, làm bác sĩ, làm luật sư, làm giáo viên, hay chỉ là những người dân bình thường với đủ thứ ngành nghề khác; nhưng nhìn kỹ vào việc làm của họ ta mới biết họ là những vị Bồ tát đem chất liệu bình an đến cho tha nhân, họ sống thương người, giúp đời một cách bình đẳng mà không bao giờ nghĩ đến quyền lợi riêng tư.
Đó là những vị Bồ tát theo tinh thần của Kinh Pháp Hoa mà chúng ta cần phải thấu suốt để cùng hợp tác trên bước đường tu học chuyển hóa tham-sân-si. Thế giới con người chúng ta luôn có những vị Bồ tát như vậy thì xã hội mới giảm bớt sự tối tăm, mờ mịt. Các vị Bồ tát luôn hiện thân ở đời với nhiều hình thức để ủng hộ, duy trì, gìn giữ Phật pháp; đem nước mát từ bi rưới khắp nhân gian nhằm chuyển hóa nỗi khổ, niềm đau thành an vui, hạnh phúc.
Đối với hai hạng người tại gia giàu và nghèo Phật cũng tùy theo căn cơ mà hướng dẫn cho họ tu học để được lợi lạc. Người giàu có tượng trưng cho chư Thiên đã tạo quá nhiều phước ở đời trước nên đời này được hưởng phước báu đầy đủ tiện nghi vật chất.
Người nghèo vì không biết bố thí, cúng dường, giúp đỡ, sẻ chia trong nhiều đời nên hiện tại phải chịu quả báo thiếu thốn, khó khăn. Nếu người giàu ỷ lại mình có nhiều phước báo mà vui chơi sa đọa thì đến khi phước hết họa đến cũng chịu nhiều bất hạnh, khổ đau. Cũng vậy, tuy nghèo trong hiện tại nhưng nhờ biết tin sâu nhân quả mà ta cố gắng làm lành, tránh dữ thì trong tương lai cũng có thể chuyển được kiếp nghèo khó và ngày càng hoàn thiện chính mình.
Nhưng cuộc sống của thế gian nếu có hạnh phúc lắm cũng chỉ là tạm bợ trong 3 cõi 6 đường luân hồi-sinh tử. Vì lòng từ bi vô hạn Phật chỉ ra những phương pháp cho người tại gia dù giàu hay nghèo đều được học hỏi và tu tập để chuyển hóa nỗi khổ, niềm đau thành an vui, hạnh phúc lâu dài.
Xã hội ngày nay có rất nhiều vị Bồ tát ủng hộ xây chùa, in Kinh, đúc tượng, truyền bá Phật pháp và giúp đỡ người bất hạnh, khó khăn trong mọi hoàn cảnh. Một phần nhờ vào sự giúp đỡ của chính quyền các cấp cho phép và nhất là các cư sĩ Bồ tát tại gia hoan hỷ, vui vẻ, hết lòng đóng góp, hỗ trợ nên mọi việc mới được thực hiện tương đối dễ dàng.
Đối với những Bồ tát chọn cuộc sống tại gia để hộ trì Tam bảo Đức Phật hướng dẫn con đường tu Nhân thừa siêu thoát. Đó là 5 giới pháp nhiệm mầu giúp chuyển hóa si mê, tối tăm, mời mịt thành trong sáng, hiện thực bằng tấm lòng từ bi rộng lớn.
Đức Phật thường quan tâm thương xót đến hai hạng người giàu và nghèo tại gia để tìm cách giúp đỡ họ vượt qua biển khổ sông mê, hướng họ đến đời sống thánh thiện bằng cách quy hướng Tam bảo và thọ trì 5 giới pháp.
Hai giới tại gia và xuất gia sống tốt đẹp như vậy nhờ biết kết hợp hài hoà làm cho đạo Phật được phát triển và hưng thịnh. Nếu chỉ có giới xuất gia tu học mà không có người tại gia ủng hộ tích cực về mọi phương diện thì đạo Phật sẽ không thể phát triển rộng rãi được.
