Về nhà để khánh, đơn vị thực hiện sẽ phải phục dựng theo đúng nguyên mẫu trước khi bị hạ giải. Thuật ngữ “nhà để khánh” cũng được đề nghị thay thế cho thuật ngữ đang dùng là “gác khánh” thường dùng.
Theo các chuyên gia, việc phục dựng hoàn toàn có cơ sở khoa học. Công trình phục dựng sẽ kết hợp cả các cấu kiện cũ còn tốt với việc phục chế các cấu kiện mới theo đúng nguyên mẫu cũ. Các chân tảng đá, ngói lợp sẽ tận dụng tối đa các thành phần cũ hiện còn, phần thiếu sẽ thay thế bằng các sản phẩm phục chế. Rất may, hồ sơ về các trang trí trên mái vẫn còn lưu ảnh cũ để các chuyên gia có thể phục dựng dáng vẻ ban đầu.
Riêng
hạng mục nhà tổ, Hà Nội cũng thống nhất với đề nghị giữ lại hệ khung gỗ
đã làm và lắp dựng hoàn thiện, còn các thành phần khác đều phải được
điều chỉnh, nghiên cứu và phục dựng theo tư liệu cũ như nền, chân tảng,
bệ thờ. Riêng phần mái ngói và nề ngõa trang trí trên mái sẽ phải phục
dựng để phù hợp với các hạng mục trong tổng thể di tích.
Sở dĩ các chuyên gia và nhà quản lý thống nhất phương án này vì đánh giá nhà tổ trước khi bị tháo dỡ là dạng kiến trúc đơn giản, không có giá trị về kiến trúc và nghệ thuật, không hài hòa và ăn nhập với kiến trúc của các hạng mục khác trong tổng thể di tích. Ngoài ra, nhiều cấu kiện của nhà tổ cũ cũng đã bị hư hỏng hoàn toàn. Đối với bậc thềm trước tiền đường thì sẽ phục dựng theo tiêu chí sử dụng các bậc đá đã bị dỡ ra hiện còn, tu bổ lại toàn bộ kiến trúc này để đảm bảo sự tương đồng với các thành phần cũ.
Đợt trùng tu chùa Trăm Gian sắp tới sẽ không chỉ xoay quanh ba hạng mục bị hạ giải sai phép mà sẽ bao gồm việc quy hoạch chi tiết tổng thể kiến trúc, cảnh quan chùa Trăm Gian, từ đó lên phương án điều chỉnh loại bỏ các sai lệch trong việc trùng tu di tích trước đó.
Cùng ngày, Bộ VH-TT&DL cũng có văn bản thống nhất với phương án tu bổ, phục dựng các hạng mục bị hạ giải, làm mới trái phép tại chùa Trăm Gian do Sở VH-TT&DL Hà Nội trình lên.
Cũng trong văn bản này, bộ cũng đề nghị các đơn vị liên quan phải trình hồ sơ thiết kế điều chỉnh tại chùa Trăm Gian và phải có ý kiến thống nhất của bộ trước khi triển khai.
Hà Hương - Theo Tuổi trẻ
